Vejetaryenlik; deniz ve kara hayvanlarından oluşan hiçbir et ürününü tüketmemek anlamına gelir ancak sadece balık tüketen vejetaryenlere de rastlamak mümkündür. Vejetaryenleri veganlardan ayıran ise veganların, yumurta, süt ürünleri ve bal gibi hayvansal protein içeren hiçbir besini tüketmemeleridir.
Vejetaryen beslenme, geniş bir çerçevede tariflenmiştir. Vejetaryenlik denildiğinde akla ilk olarak kırmızı-beyaz et ve balık eti tüketmemek gelmektedir ancak vejetaryenlik sınıflara ayrılmaktadır. Bunlar;
- Lakto-vejetaryenlik: Et, balık, beyaz et, yumurta ve bunları içeren besinlerini tüketmemek anlamına gelir. Lakto-vejetaryenler süt ve süt ürünlerini tüketirler.
- Lakto-ovo- vejetaryenlik: Et, balık, beyaz et ve bunları içeren besinleri tüketmemek anlamına gelir. Lakto-ovo-vejetaryenler yumurta, süt ve süt ürünlerini tüketirler.
- Ovo-vejetaryenlik: Et, balık, beyaz et ve bunları içeren besinleri tüketmemekle birlikte, yumurta tüketirler.
- Vegan: Hiçbir et ürünü, yumurta, süt ve süt ürünlerini de kapsayan hiçbir hayvansal besin tüketilmez.
Vejetaryen Beslenmenin Faydaları
Yapılan araştırmalara göre, olası kalp hastalıklarından kaynaklı ölüm oranı vejetaryen erkeklerde %30, kadınlarda ise %20 oranında daha az görülmektedir. Vejetaryen beslenme programı daha az doymuş yağ, kolesterol ve hayvansal protein içerirken, daha yüksek seviyede karbonhidrat, lif, magnezyum, potasyum, folik asit ve C vitamini gibi antioksidanlar içerir. Bunun sonucunda ise;
- Kalp hastalığı riskinin düşmesi,
- Kötü kolestrol seviyesinin düşmesi,
- Sağlıklı vücut kitle endeksi,
- Sağlıklı bir yaşam sürülür.
Vejetaryen Diyet’inde Tüketilmesi gerekenler
- Protein: Bitkisel proteinler de tek başına vücudun ihtiyacı olan temel amino asitleri ve enerjiyi karşılayabilmektedir.
- Çinko: Çinko gelişme ve büyüme için önemlidir. Kabuklu deniz ürünleri çinko bakımından oldukça zengindir.
- Kalsiyum: Vejeteryanlar diğer insanlara göre daha fazla kalsiyum almaktadırlar. Ispanak, brokoli, soya fasulyesi gibi sebzeler kalsiyum bakımından oldukça zengindir.
- Amino Asit: Tüm tahıllar, sebzeler, meyveler temel amino asitleri içerirler.
- Soya fasulyesi: Soya fasulyesinin içeriğindeki protein, hayvansal ürünlerde bulunan proteinlerle eşdeğer olarak gösterilir.
- Demir: En zengin demir kaynağı kırmızı et ve yumurtadır fakat kuru fasulye, ıspanak, kurutulmuş meyveler de aynı zamanda birer demir kaynağıdır.
- Vitamin B-12: Bu sadece doğal olarak hayvansal ürünlerden elde edilse de aynı zamanda mısır gevreği, zenginleştirilmiş soya içecekleri ve vitamin takviyelerinde de bulunmaktadır.