Kekik, nane familyasına ait bir bitkidir. Kekik bitkileri şu anda dünya çapında yetiştirilmektedir, taze yaprakları yaygın olarak kurutulmakta ve yemeklerde baharat olarak kullanılmaktadır. Bu bitkinin düzinelerce çeşidi vardır ancak Fransız kekiği en yaygın olanı olarak kabul edilir.
2018’de yayımlanan bir raporda antimikrobiyal, antioksidan, anti-kanser, anti-inflamatuar ve antispazmodik aktivite yararlarından bahsedilmiştir.
Genel olarak, bağışıklık ve solunum sistemlerinin yanı sıra sindirim, sinir ve diğer vücut sistemlerini desteklemede mükemmel olan kekik, çeşitli mikropları öldürmeye yardımcı, enfeksiyonları önleme ve yaşlanma sürecine katkıda bulunan serbest radikalleri temizlemeye de yardımcı olur.
Besin İçeriği;
Kekik yağının temel bileşeni ve antiseptik özelliklerini veren Timol’dür . Bu nedenle kekik yağı ağız gargaralarında ve diş macunlarında yaygın olarak kullanılmaktadır. Timol ayrıca mantarları öldürür ve ticari olarak el dezenfektanlarına ve anti-mantar kremlere eklenir.
Bir çorba kaşığı taze kekik yaprağı şunları içerir;
- 3 kcal
- 1 gr karbonhidrat
- 1 gr dan az protein, lif veya yağ
- 3.6 mg C vitamini (% 6 DV)
- 105 IU vitamin A (% 3 DV)
- 0.3 mg demir (% 3 DV)
- 0.3 mg manganez (% 3 DV)
- DV: Size bir porsiyondaki bir besinin günlük diyete ne kadar katkıda bulunduğunu gösterir.
Sağlık Yararları
Boğaz Ağrısıyla Mücadeleye Yardımcı Olur
Yapılan çalışmalar, kekik yağının boğaz ağrısına karşı ciddi ve güçlü bir doğal antimikrobiyal olduğunu göstermiştir. Karvakrol içeriğinden dolayı, boğaz ağrısını gidermek için en iyi esansiyel yağlardan biri olma özelliği taşır.
Yakın zamanda yapılan bir çalışmada, kekik yağının ağız boşluğu, solunum yolu ve genitoüriner sistem (üreme organlarının tümü) enfeksiyonları olan hastalardan izole edilen 120 farklı bakteri türüne tepkisi test edildi.
Deneylerin sonuçları, kekik bitkisinden elde edilen yağın tüm klinik suşlara (bir genetik tür) karşı son derece güçlü aktivite sergilediğini gösterdi. Hatta antibiyotiğe dirençli türlere karşı iyi bir etkinlik gösterdi.
Kan Basıncını ve Kolesterol Düzeylerini Düşürmeye Yardımcı
Kekiğin oral yolla alınması ile anti-hipertansif aktivite ürettiği gösterilmiştir, bu da onu yüksek tansiyon semptomlarından muzdarip herkes için harika bir bitkisel seçim haline getirir.
Hayvanlar üzerinde yapılan bir çalışmada kekik özü önemli ölçüde hipertansiyon ile deneklerin kalp atış hızını azaltmayı başardı. Ekstrenin ayrıca HDL (iyi) kolesterol seviyelerini yükseltirken, total kolesterol, trigliserit ve LDL (kötü) kolesterol seviyelerini düşürdüğü de göstermiştir.
Ruh Halinizi Düzeltebilir
Kekiğin bir bileşeni olan karvakrol insanlardaki ruh halini olumlu yönde etkilediği gösterilmiştir.
2013 yılında yayımlanan bir araştırmaya göre karvakrol, hayvanlara birbirini izleyen yedi gün boyunca verildiğinde, dopamin ve serotonin düzeyini artırdığı saptanmıştır. (Ruh hali için dopamin ve serotonin iki önemli nörotransmiterdir)
- Bağışıklık Sistemini Destekler ve Kanserle Savaşmaya Yardımcı Olabilir
Bu bitkideki aktif bileşenler, kanserli hale gelebilen tümörlerin gelişmesine karşı savaşabilir. Anti-tümör özellikler sergileyen karvakrol, bu faydalı bitkiyi potansiyel bir kanserle savaşan gıda haline getiren, uçucu yağın önemli bir bileşenidir.
Amerika’da yayımlanan yeni bir çalışmada, karvakrolün iki kolon kanseri hücre dizisinin çoğalmasını ve yayılmasını engellediği gözlemlenmiştir. Genel olarak araştırmalar, karvakrolün kolon kanserinin hem önlenmesi hem de tedavisi için terapötik potansiyele sahip olduğunu göstermektedir.
Kekiğin ayrıca immünomodülatör etkileri vardır ve son çalışmalara göre otoimmün durumların tedavisine yardımcı olabilir. Sadece antioksidan etkilere sahip olmadığı, aynı zamanda kronik hastalıklara katkıda bulunabilecek bazı proinflamatuar maddelerin üretimini azaltma kabiliyetine sahip olduğu bulunmuştur.
- Bronşite Karşı Doğal Olarak Korur
Yüzyıllar boyunca, en yaygın kekik kullanımlarından bazıları doğal olarak öksürük , bronşit ve diğer solunum sorunlarını tedavi etmektedir.
Yapılan bir çalışmada kekik ve sarmaşık kombinasyonu oral tedavide kullanıldı. Bu kombinasyonla tedavi edilen grup, öksürük nöbetlerinde diğer gruba kıyasla % 50 azalma gösterdi. Ek olarak, aynı grup, diğer gruba kıyasla hiçbir ciddi yan etki bildirmedi.
Riskler ve Yan Etkiler
- Kekik normal gıda miktarlarında tüketildiğinde güvenli kabul edilir. Tıbbi amaçlar için daha büyük miktarlarda alındığında, kısa süreler için muhtemelen güvenlidir ancak çok miktarlarda tüketildiğinde sindirim sorunlarına neden olabilir.
- Hamile veya emziren kadınlar için, bu bitkiyi tıbbi miktarlarda değil normal yiyecek miktarlarında tüketmek en iyisidir.
- Meme kanseri, yumurtalık kanseri, rahim kanseri, rahim fibroidleri gibi hormona duyarlı durumları olan kadınlar için vücutta östrojen gibi davranabilir. Östrojene maruz kaldığınızda daha da kötüleşecek herhangi bir durumunuz varsa, bundan kaçının.
- Çok miktarlarda kullanıldığında, bu baharat muhtemelen kanın pıhtılaşmasını yavaşlatabilir, bu nedenle herhangi bir pıhtılaşma bozukluğunuz varsa veya kan sulandırıcı ilaç kullanıyorsanız özellikle dikkatli olun. Aynı nedenle, ameliyattan iki hafta önce almamak en iyisidir.