Vitamin K, kemik metabolizmasından kan şekeri kontrolüne kadar vücudumuzun birçok alanında etkin rol oynar.
Sağlıklı, dengeli bir diyette K vitamini eksikliği nadirdir. Bunun nedeni, sebzeler gibi sağlıklı bütün yiyeceklerde bol miktarda bulunmasıdır.
Öte yandan, aşırı işlenmiş yiyecekler ve rafine şekerler, K vitamini bakımından düşük gıdalardır. Besleyici yönünden fakir yiyecekler diyetin büyük bir bölümünü oluşturuyorsa, bu önemli vitaminden yeteri kadar faydalanamayacağınız anlamına gelir.
K vitamini eksikliği, kolay morarma, kanama, diş çürümesi ve kemiklerin zayıf kalmasına sebep olabilir. Bu nedenle, her öğüne bir veya iki porsiyon K vitamini açısından zengin meyve ve sebze eklemeniz çok önemlidir.
Vitamin K Türleri
- Diyetlerimizden elde ettiğimiz iki ana K vitamini türü vardır; Vitamin K1 ve Vitamin K2.
- Vitamin K1, fitonadion olarak adlandırılırken, Vitamin K2 menakinon olarak adlandırılır.
- Menadion olarak bilinen sentetik bir form olan K3 vitamini de mevcuttur.
- Vitamin K1, çoğunlukla sebzelerde bulunurken, Vitamin K2, fermente süt ürünlerinde bulunur ve ayrıca bağırsaklarımızdaki bakteriler tarafından üretilir.
- Vitamin K1, ıspanak, lahana, ve brokoli gibi yeşil yapraklı sebzeler de bulunur.
- Vitamin K2, kardiyovasküler hastalık riskini azaltmada önemlidir.
- Vitamin K2, kalp ile ilgili sorunlara yol açan arteriyel kalsifikasyonları önlemede ve tersine çevirme de Vitamin K1’den daha etkili görünmektedir.
- Her iki türün günlük ihtiyacını karşılamanın en iyi yolu, yeşil sebzeler dahil çiğ, fermente süt ürünleri (yoğurt veya çiğ peynir gibi), balık ve Vitamin K2 içeren yumurta yemektir.
Vitamin K Kaynaklarından Birkaçı:
- Ispanak
- Karahindiba yeşillikleri
- Hardal yeşili
- Brüksel lahanası
- Taze soğan ( yeşil soğan )
- Lahana
- Sığır karaciğeri
- Kivi
- Tavuk göğsü
- Brokoli
- Avokado
- Böğürtlen
- Yaban mersini
- Natto (fermente soya fasulyesi)
- Kuru erik
- Yumuşak peynir
- Barbunya
- Çam fıstığı
- Nar
- Kaju fıstığı
- Kıyma
K Vitamini Faydaları
- Kanserle Mücadele
Bazı çalışmalar, Vitamin K1 ve Vitamin K2’nin kanser hücrelerini ortadan kaldırmaya yardımcı olabileceğini ve hatta kanser riskini azaltabileceğini gösterir.
Amerika’da yapılan ve 24,340 katılımcıdan oluşan bir başka çalışma, daha yüksek bir K2 vitamini alımının, kanser riskinin azalmasıyla ilişkili olduğunu gösterdi.
- Güçlü Kemikler
Diyetinizde yeterli miktarda K1 vitamini almak, sağlıklı kemiklerin korunmasını sağlar. Kemik metabolizmasında görev alır ve kemiklerdeki kalsiyumu korumak için gerekli olan proteini üretir.
Yapılan çalışmalarda, yağda çözünen Vitamin K alımının, kemik kırığı riskini azaltmaya yardımcı olabileceği görülmüştür.
- Sağlıklı Kan Pıhtılaşması
Belki de en iyi bilinen Vitamin K’nın işlevi, kan pıhtılarının oluşumunu teşvik etmedeki rolüdür.
Kan pıhtılaşması, yaralanma sonucu aşırı kanamayı durdurmaya yardımcı olan önemli bir süreçtir. Vitamin K eksikliğinin uyarılarından birkaçı, kolay morarma ile birlikte diş etlerinde veya burunda oluşan kanamadır.
- Kalp Sağlığı
Sağlıklı kan pıhtılaşmasını sağlamanın yanı sıra, bol miktarda K vitamini içeren yiyecekler yemek, kalp fonksiyonunuzu başka şekillerde de iyileştirebilir.
Amerika’da 388 katılımcının bulunduğu 2009 yılındaki bir çalışmada, Vitamin K1’in yaşlı bireylerde koroner arter hastalıklarının ilerlemesini yavaşlattığı kanıtlanmıştır.
Diğer çalışmalar, Vitamin K1’in, arterlerde kalsiyum miktarının artmasında ve kan damarlarının esnekliğini kaybetmesine neden olan vasküler kireçlenme üzerindeki yararlı etkilerini de onaylamıştır.
- İnsülin Duyarlılığını Arttırmak
Vitamin K alımınızı artırmak, normal kan şekeri seviyelerini korumak için insülin duyarlılığına yardımcı olabilir. Yayınlanan bir araştırmaya göre 36 aylık takviyenin yaşlı erkeklerde insülin direncinin ilerlemesini azaltmaya yardımcı olduğunu göstermiştir.
Riskler Ve Yan Etkileri
- K vitamini takviyeleri çoğu insan için güvenli kabul edilmesine rağmen, hamile ve emziren kişiler, önerilen günlük ödenekten daha yüksek bir miktar sağlayan K vitamini diyet takviyelerinden kaçınmalıdır.
- Ek olarak, felç, kalp durması veya kan pıhtısı oluşumuyla ilgili sorunlarınız varsa, takviyeleri almadan önce doktor ile konuşulmalıdır.
- Kan sulandırıcı ilaç kullanıyorsanız, K vitamini takviyesi almamalı ve K vitamini alımınızı hafifletmelisiniz. Kan sulandırıcı ilaçlar ve K vitamini etkileşime girerek ilaçlarınızın etkinliğinin azalmasına neden olabilir.
- Olumsuz takviye semptomları nadirdir, ancak iştahta azalma, solukluk, kas sertliği veya nefes almada güçlük içerebilir. Bu olumsuz belirtilerden herhangi birini yaşarsanız, kullanmayı bırakın ve derhal doktorunuzla konuşun.
- Son olarak, çok fazla K vitamininin de zararlı olabileceği unutulmamalıdır. En iyi sonuçlar için, K vitamini bulunan gıda kaynaklarına bağlı kalın ve takviyeleri yalnızca sağlık üzerindeki olumsuz etkilerden kaçınmak için belirtildiği şekilde kullanın.
